Εισαγωγή στην γραμμή εντολών

Για τους αναγνώστες στο σπίτι: αυτή η ενότητα καλύπτεται στο βίντεο Your new friend: Command Line.

Είναι φοβερό έτσι; Θα γράψετε την πρώτη γραμμή κώδικα σε μερικά λεπτά! :)

Αφήστε μας να σας παρουσιάσουμε το νέο σας φίλο πρώτα: τη γραμμή εντολών!

Τα επόμενα βήματα θα σας δείξουν πώς να χρησιμοποιήσετε το μαύρο παράθυρο που όλοι οι χάκερ χρησιμοποιούν. Αυτό μπορεί να μοιάζει λίγο τρομακτικό στην αρχή αλλά πραγματικά αυτό είναι απλά ένα prompt σε αναμονή για εντολές από εσάς.

Σημείωση Παρακαλούμε να σημειώσετε ότι σε όλο το βιβλίο αυτό χρησιμοποιούμε το τους όρους «φάκελος» και «κατάλογος» αλλά στην ουσία είναι το ίδιο πράγμα.

Τι είναι η γραμμή εντολών;

Το παράθυρο, το οποίο συνήθως ονομάζεται γραμμή εντολών ή περιβάλλον γραμμής εντολών, είναι μια εφαρμογή που βασίζεται σε κείμενο για προβολή, διαχείριση και χειρισμό αρχείων στον υπολογιστή σας. Είναι κάπως σαν το Windows Explorer ή το Finder στα Mac αλλά χωρίς το γραφικό κομμάτι (κουμπιά, βελάκια, σχήματα κλπ). Άλλα ονόματα για την γραμμή εντολών είναι: cmd, CLI, prompt, console ή terminal.

Άνοιγμα της γραμμής εντολών

Για να πειραματιστείτε πρέπει πρώτα να ανοίξετε μια γραμμή εντολών (ή κονσόλα, πιο σύντομα).

Πηγαίνετε στο Start menu → Windows System → Command Prompt.

Σε παλαιότερες εκδόσεις των Windows, κοιτάχτε στο Start menu → All Programs → Accessories → Command Prompt.

Πηγαίνετε στο Applications → Utilities → Terminal.

Συνήθως είναι κάτω από το Applications → Accessories → Terminal, αλλά αυτό εξαρτάται από το σύστημα σας. Αν δεν είναι εκεί ψάξτε το στο Google. :)

Prompt

Θα πρέπει, τώρα, να βλέπετε ένα άσπρο ή μαύρο παράθυρο που αναμένει εντολές από εσάς.

Αν είστε σε Mac ή Linux, θα βλέπετε το $, όπως αυτό:

$

Στα Windows, θα βλέπετε το >, όπως:

>

Ρίξτε μια ματιά τώρα στο τμήμα του Linux από πάνω. Θα δείτε κάτι παρόμοιο με αυτό του PythonAnywhere αργότερα στον οδηγό.

Πριν από κάθε εντολή θα προηγείται ο χαρακτήρας $ ή > και ένα κενό αλλά εσείς δεν πρέπει να τα γράφετε. Ο υπολογιστής σας θα το κάνει για εσάς. :)

Μια μικρή σημείωση: στην περίπτωση σας μπορεί να δείτε κάτι σαν C:\Users\ola> ή Olas-MacBook-Air:~ ola$ πριν το σύμβολο του prompt. Αυτό είναι 100% OK.

Το σημείο μέχρι το (και συμπεριλαμβανομένου) $ ή το > ονομάζεται command line prompt, ή σκέτο prompt εν συντομία. Σας προτρέπει να εισάγεται κάτι εκεί.

Στον οδηγό, όταν θέλουμε εσείς να γράψετε μια εντολή, θα συμπεριλαμβάνουμε και το $ ή > και, κατά περίπτωση, περισσότερα πιο αριστερά. Αγνοήστε, λοιπόν, το αριστερό κομμάτι και πληκτρολογείτε μόνο την εντολή ως έχει η οποία θα ξεκινά μετά το prompt.

Η πρώτη σας εντολή (ΝΑΙ!)

Ας ξεκινήσουμε με αυτή την εντολή:

$ whoami

> whoami

Και μετά πατήστε enter. Αυτό είναι το αποτέλεσμα:

$ whoami
olasitarska

Όπως μπορείτε να δείτε, ο υπολογιστής μόλις εκτύπωσε το όνομα χρήστη σας. Ωραίο, εε; :)

Προσπαθείτε να γράφετε ξάθε εντολή. Μην κάνετε αντιγραγή-επικόλληση. Θα θυμάστε περισσότερα με αυτό τον τρόπο!

Βασικά

Κάθε υπολογιστικό σύστημα ένα διαφορετικό ρεπερτόριο εντολών στη γραμμή εντολών. Οπότε, φροντίστε να ακολουθάτε τις οδηγίες του δικού σας λειτουργικού συστήματος. Ας το δοκιμάσουμε, έτσι;

Παρόν φάκελος

Θα ήταν ωραίο να γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε τώρα, έτσι; Ας δούμε. Πληκτρολογήσετε αυτή την εντολή πατήστε enter:

$ pwd
/Users/olasitarska

Σημείωση: 'pwd' σημαίνει 'print working directory'.

> cd
C:\Users\olasitarska

Σημείωση: 'cd' σημαίνει 'change directory'. Με το PowerShell μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή pwd όπως στο Linux ή το Mac OS X.

Κατά πάσα πιθανότητα θα δείτε κάτι παρόμοιο στο μηχάνημά σας. Μόλις ανοίγετε τη γραμμή εντολών, θα ξεκινάτε στον φάκελο του χρήστη (home folder).

---

Μάθετε περισσότερα σχετικά με μια εντολή

Πολλές εντολές που πληκτρολογείτε στη γραμμή εντολών έχουν ενσωματωμένη βοήθεια που μπορείτε να εμφανίσετε και να διαβάσετε! Για παράδειγμα, για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τον τρέχων φάκελο:

Τα λειτουργικά συστήματα OS X και Linux έχουν μια εντολή man, η οποία δίνει βοήθεια στις εντολές. Δοκιμάστε man pwd και δείτε τι λέει ή βάλτε την εντολή man πριν από άλλες εντολές για να δείτε τη βοήθειά τους. Η έξοδος της εντολής man παρουσιάζεται, συνήθως, ως σελιδοποιημένη (paged). Χρησιμοποιήστε το κουμπί του διαστήματος για να κινηθείτε προς την επόμενη σελίδα και το πλήκτρο q για να βγείτε από την "σελιδοποιημένη" βοήθεια, πίσω στην γραμμή εντολών.

Προσθέτοντας το πρόθεμα /? στις περισσότερες εντολές θα εκτυπώσετε τη σελίδα βοήθειας. Ίσως να χρειαστεί να κάνετε scroll στο παράθυρο σας για να δείτε όλα. Δοκιμάστε cd /;.

Προβολή αρχείων και φακέλων

Τι είναι, λοιπόν, μέσα; Θα ήταν ωραίο να μάθουμε. Ας δούμε:

$ ls
Applications
Desktop
Downloads
Music
...

> dir
 Directory of C:\Users\olasitarska
05/08/2014 07:28 PM <DIR>      Applications
05/08/2014 07:28 PM <DIR>      Desktop
05/08/2014 07:28 PM <DIR>      Downloads
05/08/2014 07:28 PM <DIR>      Music
...

Σημείωση: Σε PowerShell μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το 'ls' όπως στο Linux και στο Mac OS X.

---

Αλλαγή του τρέχοντος φακέλου

Τώρα, ας μεταβούμε στον φάκελο επιφάνεια εργασίας:

$ cd Desktop

> cd Desktop

Δείτε αν όντως άλλαξε:

$ pwd
/Users/olasitarska/Desktop

> cd
C:\Users\olasitarska\Desktop

Εδώ είναι!

PRO tip: Εάν πληκτρολογήσετε cd D και στη συνέχεια πατήσετε το πλήκτρο tab, τότε η γραμμή εντολών θα συμπληρώσει αυτόματα το υπόλοιπο όνομα του. Έτσι μπορείτε να πλοηγηθείτε ταχύτερα. Εάν υπάρχουν περισσότεροι από ένας φάκελος που ξεκινάει με το «D», πατήστε το πλήκτρο tab δύο φορές για να εμφανιστεί μια λίστα επιλογών.

---

Δημιουργία φακέλου

Τι θα λέγατε να δημιουργούσαμε έναν φάκελο για σκοπούς εξάσκησης στην επιφάνεια εργασίας; Μπορείτε να το κάνετε κατ' αυτό τον τρόπο:

$ mkdir practice

> mkdir practice

Αυτή η μικρή εντολή θα δημιουργήσει ένα φάκελο με το όνομα practice στην επιφάνεια εργασίας. Μπορείτε να ελέγξετε αν είναι εκεί εξετάζοντας την επιφάνεια εργασίας σας ή εκτελώντας την εντολή ls ή dir! Δοκιμάστε το. :)

PRO tip: Αν δεν θέλετε να γράφετε την ίδια εντολή ξανά και ξανά, πιέστε το πάνω βελάκι ή/και το κάτω βελάκι στο πληκτρολόγιο σας για να περιηγηθείτε στο ιστορικό των εντολών σας.

---

Εξασκηθείτε!

Μια μικρή πρόκληση για εσάς: στον καινούργιο σας φάκελο με το όνομα practice, δημιουργήστε έναν φάκελο με το όνομα test. (Χρησιμοποιήστε τις εντολές cd και mkdir.)

Λύση:

$ cd practice
$ mkdir test
$ ls
test

> cd practice
> mkdir test
> dir
05/08/2014 07:28 PM <DIR>      test

Συγχαρητήρια! :)

---

Διαγραφή

Δεν θέλουμε να αφήσουμε πίσω μας άχρηστα αρχεία/φακέλους. Ας διαγράψουμε ότι έχουμε δημιουργήσει μέχρι τώρα.

Πρώτα, πρέπει να πάμε πίσω στην Επιφάνεια Εργασίας:

$ cd ..

> cd ..

Χρησιμοποιώντας τις δύο τελίτσες .. παρέα με την εντολή cd αλλάζετε την θέση σας από τον παρόν φάκελο σε 1 επίπεδο πιο ψηλά (δηλαδή στον φάκελο που περιέχει τον τρέχων φάκελο).

Δείτε που είστε:

$ pwd
/Users/olasitarska/Desktop

> cd
C:\Users\olasitarska\Desktop

Ώρα να διαγράψουμε τον φάκελο practice:

Προσοχή: Η διαγραφή των αρχείων χρησιμοποιώντας τις εντολές del, rmdir ή rm είναι μη αναστρέψιμες, δηλαδή τα διεγραμμένα αρχεία δεν μπορούν να επανακτηθούν! Οπότε να είστε προσεκτικοί με αυτή την εντολή.

$ rm -r practice

> rmdir /S practice
practice, Are you sure <Y/N>? Y

Έγινε! Για να βεβαιωθείτε ότι όντως διαγράφηκε, ας το δούμε:

$ ls

> dir

Έξοδος

Αυτά για τώρα! Μπορείτε να κλείσετε τη γραμμή εντολών με ασφάλεια τώρα. Ας το κάνουμε με τον τρόπο του χάκερ, εντάξει;:)

$ exit

> exit

Ωραίο, ε; :)

Περίληψη

Παρακάτω φαίνεται μια περίληψη μερικών χρήσιμων εντολών:

Εντολή (Windows)	Εντολή (Mac OS / Linux)	Περιγραφή	Παράδειγμα
exit	exit	κλείσιμο παραθύρου	exit
cd	cd	αλλαγή φακέλου	cd test
cd	pwd	προβολή τρέχοντος φακέλου	cd (Windows) ή pwd (Mac OS / Linux)
dir	ls	προβολή λίστας φακέλων/αρχείων	dir
copy	cp	αντιγραφή αρχείου	copy c:\test\test.txt c:\windows\test.txt
move	mv	μετακίνηση/μετονομασία αρχείου/φακέλου	move c:\test\test.txt c:\windows\test.txt
mkdir	mkdir	δημιουργία φακέλου	mkdir testdirectory
rmdir (ή del)	rm	διαγραφή αρχείου	del c:\test\test.txt
rmdir /S	rm -r	διαγραφή φακέλου	rm -r testdirectory
[CMD] /?	man [CMD]	προβολή βοήθειας για μια εντολή	cd /? (Windows) ή man cd (Mac OS / Linux)

Αυτό είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι από τις διαθέσιμες εντολές που μπορείτε να τρέξετε στην γραμμή εντολών. Αλλά δεν θα χρειαστεί να χρησιμποιήσετε περισσότερες από αυτές σήμερα.

Αν είστε περίεργοι δείτε το ss64.com που περιέχει μια πλήρη αναφορά σε όλες τις εντολές όλων των λειτουργικών συστημάτων.

Είστε έτοιμοι;

Ας μάθουμε λίγο Python!